بندر سیراف کجاست؟ آشنایی با جاذبه‌های دیدنی این بندر تاریخی

قدیمی‌ترین بندر ایران؛ ماجراجویی در جاهای دیدنی بندر سیراف

جاهای دیدنی بندر سیراف

سیراف، شهری تاریخی و کهن در استان بوشهر، یکی از جاذبه‌های دیدنی و ارزشمند این منطقه محسوب می‌شود. این شهر با معماری منحصربه‌فرد خود که آن را به ماسوله شبیه می‌دانند، از دیرباز نقش مهمی در تاریخ ایران ایفا کرده است. بندر سیراف از قدیمی‌ترین بنادر کشور به‌شمار می‌رود و در دوره‌های گذشته، یکی از مراکز مهم تجاری بوده که ارتباطات گسترده‌ای با آسیا، اروپا و آفریقا داشته است. در دوران اوج خود، جمعیتی بالغ بر 300 هزار نفر در این بندر سکونت داشتند. علاوه بر اهمیت اقتصادی، سیراف به دلیل تساهل دینی، یکی از بنادر بین‌المللی محسوب می‌شد و اقوام و پیروان مذاهب گوناگون در آن زندگی می‌کردند. گورستان‌های تاریخی باقی‌مانده از آن دوران، گواه روشنی بر آزادی مذهبی در این بندر است. در طول تاریخ، اقوام مختلفی مانند یونانی‌ها، رومی‌ها و چینی‌ها در سیراف سکونت داشته‌اند. متأسفانه، دو زمین‌لرزه بزرگ در سال‌های 327 و 496 هجری شمسی، این بندر را به‌کلی ویران کرد و بخشی از آن به زیر آب فرو رفت.

این بندر تاریخی در نقطه‌ای بین کوه و دریا قرار گرفته و تنها یک خیابان اصلی دارد. نزدیکی سیراف به شهرهایی مانند شیراز و کنگان، باعث شده است که گردشگران بسیاری برای بازدید از آثار تاریخی و مناظر طبیعی آن به این منطقه سفر کنند. سیراف که با نام بندر طاهری نیز شناخته می‌شود، از دو منظر اهمیت ویژه‌ای دارد؛ نخست برای باستان‌شناسان به دلیل قدمت تاریخی و فرهنگی آن، و دوم برای صنعتگران حوزه پتروشیمی به دلیل موقعیت آن در میان دو قطب انرژی کشور، یعنی پارس جنوبی و منطقه انرژی کنگان. در ادامه با ما همراه باشید تا با جاذبه‌های بی‌نظیر این بندر تاریخی بیشتر آشنا شوید.

عمارت شیخ جبار نصوری

این عمارت باشکوه که قدمتی بیش از 200 سال دارد، متعلق به خاندان نصوری است و بر روی تپه‌ای مشرف به دریا ساخته شده است. این بنا شامل دو حیاط اندرونی و بیرونی، شاه‌نشین، و 18 تابلو از مجالس شاهنامه فردوسی در ایوان غربی است. عمارت شیخ جبار نصوری یکی از نمادهای معماری سنتی جنوب ایران به شمار می‌رود.

دخمه‌های باستانی سیراف

بر دامنه کوه‌های شمالی سیراف، دخمه‌هایی سنگی قرار گرفته که کاربرد آن‌ها مورد بحث باستان‌شناسان است. برخی آن‌ها را حوضچه‌هایی برای جمع‌آوری آب باران می‌دانند، در حالی که برخی دیگر معتقدند که این دخمه‌ها به عنوان قبور سنگی استفاده می‌شدند. سیستم سرریز برخی از این دخمه‌ها نشان از یک معماری مهندسی‌شده و هوشمندانه دارد.

گور تمدن‌ها

این گورستان کهن یکی از شگفت‌انگیزترین مناطق تاریخی سیراف است. با وجود دو زلزله مهیب در سال‌های 327 و 496 هجری شمسی، این مکان سالم باقی مانده است. در این گورستان، مردمانی با ادیان و فرهنگ‌های مختلف دفن شده‌اند، که نشان از آزاداندیشی مذهبی در این بندر دارد.

چاه‌های سنگی بندر سیراف

در دره‌های لیر و شیلر، نزدیک به 100 حلقه چاه آب وجود دارد که برخی از آن‌ها تا 130 متر عمق دارند. این چاه‌ها در برخی از فصول سال پر از آب هستند و نمونه‌ای از دانش پیشرفته آب‌رسانی در دوره‌های گذشته محسوب می‌شوند.

گور سیبویه

گور سیبویه، محل دفن استاد بزرگ علم نحو، سیبویه، و برادرش نوراوین است. این آرامگاه در دره لیر قرار دارد و یکی از مقاصد مهم تاریخی و فرهنگی برای علاقه‌مندان به علوم اسلامی محسوب می‌شود.

بازار سیراف

بازار قدیمی سیراف شامل مغازه‌های متعددی است که در کنار یکدیگر و به‌صورت ردیفی ساخته شده‌اند. این بازار، علاوه بر ارزش تاریخی، یکی از مراکز مهم خرید سوغاتی و صنایع‌دستی محلی محسوب می‌شود.

آرامگاه قطب‌الدین شیرازی

قطب‌الدین شیرازی، از دانشمندان و حکمای قرن هفتم هجری، نقش مهمی در گسترش علوم طبیعی، پزشکی، فلسفه و هنر داشت. آرامگاه وی در گلزار شهدای بندر سیراف قرار دارد و یکی از اماکن زیارتی و تاریخی مهم این بندر است.

مسجد امام حسن بصری

این مسجد تاریخی بر روی تپه‌ای کوچک و مشرف به گلزار شهدا واقع شده است. قدمت آن به دوران ایلخانی بازمی‌گردد و بر روی ویرانه‌های یک دژ ساسانی ساخته شده است. این مسجد یکی از قدیمی‌ترین مساجد دارای مناره در ایران بود، اما پس از زلزله‌های متعدد دچار تغییراتی شد.

آبگیر دره‌ لیر

این آبگیر تاریخی که مربوط به سده‌های اولیه پس از اسلام است، در سال 1387 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. این منطقه از دیدگاه باستان‌شناسی و محیط‌زیستی حائز اهمیت است.

موزه بندر سیراف

این موزه که به همت اهالی منطقه تأسیس شده است، شامل مجموعه‌ای از اشیای تاریخی، ظروف قدیمی، و اطلاعاتی درباره تاریخچه سیراف و بزرگان این بندر است. این موزه یکی از بهترین مکان‌ها برای آشنایی با پیشینه تاریخی و فرهنگی این بندر است.

دست‌کندهای تاریخی کوه‌های سیراف

در شمال سیراف، تپه‌هایی با حفره‌های متعدد سنگی دیده می‌شود که کاربرد دقیق آن‌ها همچنان مورد اختلاف باستان‌شناسان است. این دست‌کندها احتمالاً به‌عنوان پناهگاه، انبار، یا محل سکونت استفاده می‌شدند.

نتیجه‌گیری

بندر سیراف، با پیشینه‌ای غنی، آثار باستانی ارزشمند، و طبیعتی بکر، یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری استان بوشهر است. این بندر که روزگاری یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری جهان بوده، امروزه به‌عنوان یک گنجینه تاریخی شناخته می‌شود. سفر به سیراف، سفری به دل تاریخ و تمدن ایران خواهد بود.

 گرد آوری:بخش گردشگری ستاره آبی