فایننشال تایمز نوشت: دولت ترامپ اعلام کرد که تعرفه‌های جدید بر اساس اصل «تقابل» وضع شده‌اند، اما محاسبات نشان می‌دهد که این سیاست چندان هم ساده نیست.
به گزارش«انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: دونالد ترامپ روز چهارشنبه گفت: «متقابل یعنی آنها این کار را با ما می‌کنند، ما هم با آنها. خیلی ساده است، ساده‌تر از این نمی‌شود.».
اما زمانی که لیست کامل تعرفه‌ها منتشر شد، مشخص شد که این سیاست… چندان هم ساده نیست، حداقل نه از نظر مفهوم «به‌راحتی قابل درک».
محاسبه عجیب تعرفه‌های متقابل
قرار بود این نرخ‌ها بر اساس محاسبات نماینده تجاری ایالات متحده از «تعرفه‌های اعمال‌شده بر محصولات آمریکایی» باشد. اما همان‌طور که پل کروگمن اشاره کرد، این اعداد به‌وضوح از هیچ نرخ واقعی تعرفه‌ای که علیه آمریکا وضع شده باشد، به دست نیامده‌اند.
پس این اعداد چگونه محاسبه شده‌اند؟
به نظر می‌رسد که دولت آمریکا از فرمولی خاص – و غیرمعمول – استفاده کرده است:
1. کسری تجاری آمریکا با هر کشور را بگیرید.
2. آن را بر مقدار کل کالا‌های واردشده از آن کشور تقسیم کنید.
3. این درصد را نصف کنید؛ و این همان نرخ تعرفه «متقابل» است که توسط کاخ سفید اعلام شده است!
نمونه‌ای از محاسبات: بنگلادش
آمریکا در سال 2024 حدود 8.4 میلیارد دلار کالا از بنگلادش وارد کرد.
کسری تجاری آمریکا با این کشور 6.2 میلیارد دلار بود.
6.2 تقسیم بر 8.4 برابر با 0.738 یا 74 درصد است.
کاخ سفید نیز اعلام کرده که بنگلادش 74 درصد تعرفه بر کالا‌های آمریکایی اعمال کرده است (همراه با «دستکاری ارزی و موانع تجاری»).
نقد‌های سنگین به این روش
این روش محاسباتی، اقتصاددانان و تحلیلگران را شگفت‌زده کرده است.
آیا آمریکا می‌خواهد بگوید که تمام کسری‌های تجاری ناشی از تقلب و موانع تجاری است؟
مفهوم مزیت نسبی چه شد؟ (دیوید ریکاردو، اقتصاددان مشهور، احتمالاً در قبر خود می‌لرزد!)
محصولاتی مانند موز که در آمریکا تولید نمی‌شوند چطور؟
برخی از کاربران اشاره کرده‌اند که مدل محاسباتی تعرفه‌های جدید دقیقاً مشابه پاسخ‌هایی است که برخی مدل‌های هوش مصنوعی هنگام پرسیدن «راهی آسان برای اعمال تعرفه‌ها» ارائه می‌دهند!
دفاع مقامات کاخ سفید از این روش
مقامات ناشناس کاخ سفید در گفت‌و‌گو با نیویورک پست بر این روش محاسباتی تأکید کرده و گفتند:
«نرخ تعرفه متقابل تقریباً نیمی از کسری تجاری است، زیرا رئیس‌جمهور مهربان است و می‌خواهد با جهان مدارا کند.»
یک مقام ارشد کاخ سفید افزود:
«اعداد تعرفه‌ای بر اساس این ایده محاسبه شده‌اند که کسری تجاری ما با هر کشور، حاصل مجموع تمام اقدامات تجاری و تقلب‌های آن کشور است.»
تأثیر بر بازار‌های مالی
بازار‌های مالی به این خبر واکنش منفی نشان دادند:
شاخص S&P 500 حدود 2.7 درصد کاهش یافت.
شاخص نزدک (Nasdaq) حدود 3.4 درصد سقوط کرد.
افزایش بی‌سابقه تعرفه‌های آمریکا
بر اساس تحلیل آزمایشگاه بودجه دانشگاه ییل، تعرفه‌های جدید باعث شد نرخ مؤثر تعرفه‌های آمریکا 11.5 درصد دیگر افزایش یابد و به 22.5 درصد برسد. این بالاترین سطح از سال 1909 تاکنون است.
آیا این جنگ تجاری به یک جنگ طبقاتی تبدیل شده است؟
برخی تحلیلگران می‌گویند که این تعرفه‌ها نوعی جنگ اقتصادی میان طبقات مختلف جامعه است. در هر صورت، این یک ضربه سنگین و پرهرج‌ومرج در سیاست تجاری جهانی محسوب می‌شود.
