به گزارش خبرآنلاین، گزارش‌ها از مشاهده دود غلیظ با رنگ‌های نارنجی و تیره حکایت دارند که گمانه‌زنی‌هایی درباره نوع مواد درگیر در این فاجعه را برانگیخته است. کارشناسان معتقدند رنگ دود می‌تواند سرنخ‌های مهمی درباره ترکیبات شیمیایی دخیل در انفجار و پیامد‌های زیست‌محیطی آن ارائه دهد.
علم پشت رنگ دود
رنگ دود در انفجار‌ها نتیجه ترکیب مواد سوخته‌شده، دمای احتراق، و شرایط محیطی است. به گفته متخصصان شیمی و فیزیک انفجار:
در انفجار بندر شهید رجایی، تصاویر و گزارش‌های اولیه حاکی از دود غلیظ با ته‌رنگ نارنجی و تیره است.
این ویژگی‌ها شباهت‌هایی با انفجار بندر بیروت در سال 2020، ناشی از نیترات آمونیوم، ایجاد کرده و برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی را به این نتیجه رسانده که مواد مشابهی در بندرعباس دخیل بوده‌اند.
با این حال، مقامات رسمی، از جمله مدیر روابط عمومی شرکت بناگستر و گزارش‌های صداوسیما، شایعات درباره حضور آمونیاک یا نیترات آمونیوم را تکذیب کرده‌اند. گمرک ایران اعلام کرده که انفجار در محوطه کانتینری رخ داده و احتمالاً به دپوی کالا‌های خطرناک یا مواد شیمیایی مربوط است، اما نوع دقیق مواد هنوز مشخص نشده است.
تحلیل رنگ دود در بندرعباس
رنگ نارنجی دود، که در برخی تصاویر انفجار دیده شده، می‌تواند به حضور ترکیبات نیتروژن‌دار یا مواد صنعتی مانند رنگ‌ها و رزین‌ها اشاره داشته باشد. نیترات آمونیوم، ماده‌ای که در انفجار بیروت دود نارنجی تولید کرد، به دلیل تشکیل اکسید‌های نیتروژن در دمای بالا چنین رنگی ایجاد می‌کند.
با این حال، دود تیره و غلیظ گزارش‌شده نیز احتمال سوختن پلاستیک‌ها، محصولات پتروشیمی، یا دیگر مواد قابل‌اشتعال موجود در کانتینر‌ها را تقویت می‌کند. وجود دود تیره می‌تواند نتیجه احتراق ناقص در محیطی با اکسیژن محدود باشد، که در آتش‌سوزی‌های صنعتی رایج است.
کارشناسان هشدار داده‌اند که صرف‌نظر از نوع ماده، دود ناشی از انفجار‌های شیمیایی می‌تواند حاوی ذرات معلق خطرناک باشد که سلامت ساکنان محلی را تهدید می‌کند. اگر ترکیبات کلر، گوگرد، یا نیتروژن در دود حضور داشته باشند، اثرات تنفسی و زیست‌محیطی جدی، مانند آلودگی هوا یا باران اسیدی، محتمل است. به همین دلیل، پایش کیفیت هوا و بررسی بقایای انفجار برای شناسایی ترکیبات شیمیایی ضروری است.
