تمرینات ورزشی برای فلج مغزی
نیاز بیماران فلج مغزی به تمرینات ورزشی
بیماری فلج مغزی ایرادات اساسی در حرکات بدن و ناتوانی در هماهنگی عضلات بدن را پدیدمیآورد به همین دلیل افراد مبتلا به این بیماری به اعمالی که باعث توانبخشی میشوند مانند فیزیوتراپی و ورزش احتیاج دارند.
فلج مغزی به صورت حتمی درمان نمیشود اما موارد ذکر شده به بهبود آن کمک میکنند.اگر در مراحل اولیه این بیماری برای بهبود به انجام فیزیوتراپی و ورزش اقدام شود میتوان تا حدودی ازکارافتادگی و ناتوانی بدن در آینده را کاهش داد. روش های فیزیوتراپی و ورزشی بیماران فلجمغزی بر اساس شدت ناتوانی و ابتلا به این بیماری متفاوت میباشد.چون این بیماری درجه بندی و سطوح مختلفی دارد.
مغز و بدن ما هر دو نیاز به ورزش دارند تا وضعیت مناسبی برای به کارگیری آنها ایجاد شود. حرکات و تمرینات ورزشی سبب التیام حرکت خون، نیرومندی ماهیچه های قلبیعروقی و احساس طراوت و شادابی میشود.
ورزش برای بیماران درگیر فلج مغزی نتایج مثبتی به همراه دارد. به کار گرفتن بدن و اجرای حرکات ورزشی و واگذاری وزن بر روی بدن به ویژه دست و پا علاوه بر تقویت ماهیچه ها ، موجب بهبود انعطافپذیری و تحرک در افراد مبتلا به این بیماری میشود. اگرچه بیماران درگیر سی پی با ورزش عملکردشان التیام مییابد اما فیزیوتراپیست ها با کسب تجربه به این نتیجه دست یافتهاند که کودکان مبتلا به فلج مغزی با انجام تمرینات فیزیوتراپی به نتیجه بهتری در بهبود میرسند.
فلج مغزی و صعوبت در حرکت
فلج مغزی یا سی پی بیماریای است که به سبب مورد آسیب قرار گرفتن مغز به دلایلی چون عفونت، سکته مغزی، صدمه متاثر از عدم رسیدن اکسیژن به مغز در مدت زمان قبل،حین و یا بعد از تولد رخ میدهد. اساسیترین نشانه در بیماران مبتلا به فلج مغزی پیچیدگی و دشواری در کنترل فعالیت حرکتی و موقعیت بدن و همچنین مشکل داشتن در حفظ تعادل بدن میباشد.
فلج مغزی بعد از تولد نوزاد شناسایی میشود و انجام فیزیوتراپی در مدیریت این بیماری در سالهای پس از تولد نقش بسزایی دارد. البته همیشه آسیب مغزی به فلج مغزی تبدیل نمیشود و گاهی نواحی دیگری از مغز هم گرفتار زیان میشوند که منتهی به لطمه در بینایی، شنوایی و یادگیری میشود.
برجسته ترین اولویت مداوای فلج مغزی کودکان به وسیله فیزیوتراپی جلوگیری از گرفتار شدن به بیماری های آزاردهنده ای چون آتروفی ، کاهش دامنه حرکتی مفصل ،انقباض عضلانی ،احساس درد در عضلات و مفاصل میباشد که ممکن است در آینده به سراغ بیماران فلج مغزی برود.
تمرینات ورزشی برای بهبود بیماری فلج مغزی
• انجام تمرین زنجیر حرکتی بسته
این تمرین برای صحت حرکت و وضعیت بدن انجام میشود. تمرین زنجیر حرکتی بسته در کودکان مبتلا به فلج مغزی اساس اعمال حرکات ناخواسته و غیرطبیعی را کاهش میدهد. این ورزش همچنین باعث افزایش حرکت دست و پاها ،اصلاح وضعیت بدن ،انعطافپذیری، تقویت و تحرک عضلات نیز میشود.
• تمرین دامنه حرکتی روزانه
ورزشهای روزانه باعث تاخیر یا انجام نگرفتن تشنج یا فشردگی ناشی از کوتاه شدن غیرطبیعی ماهیچه ها می گردد. همچنین انجام ورزشهای روزانه پویایی مفاصل و بافتهای نرم را حفظ می کند. انجام این تمرینات کششی،دامنه جنبش کودکان گرفتار به فلج مغزی را بیشتر میکند.
• انجام تمرین برای تقویت ماهیچه و عضلات
این تمرینات برای تقویت بازوها، شانهها و بخش بالایی پشت مناسب است.برای انجام حرکات باید ایستاد جوری که پاها مقداری ازهم فاصله داشته باشند . سپس با هر دست در ارتفاع شانه ها یک دمبل نگه میداریم. طوری که کف دستها به سمت خارج از بدن قرار گیرد، بعد آرام دمبلها را بالا میبریم تا بازویها کاملا باز شوند،و پس از آن دمبلها را به آرامی سوی قفسه سینه بازمیگردانیم.
• انجام تمرینات مقاومتی
تمرینات مقاومتی موجب افزایش قدرت بدنی میگردد. تمرینات مقاومتی از لحاظ به کارگیری عضلات دو نوع هستند.
نوع اول تمرینات چندمفصلی:
تمریناتی هستند که در آنها بیشتر از یک گروه ماهیچه ای به کار گرفته می شوند. اصولا در این حرکات چند مفصل درگیر انجام حرکت میشود. مانند پرس سینه، اسکات، بارفیکس.
نوع دوم تمرینات تک مفصلی:
تمریناتی هستند که در آنها فقط یک گروه از ماهیچه ها درگیر تمرین می شوند. به زبان دیگر تنها یک مفصل در این تمرینات حرکت می کند. مانند جلو بازو، جلو ران، پشت ران و ساق پا.
• تمرینات تقویت عضلات راستگر یا بازکننده زانو
این تمرینات موجب بهبود اعمالی چون دولا شدن و طول گامها میگردد. فراگیری نظارت بر حرکت و وضعیت بدن کمک میکند تا کودکان بتوانند مراحل به کمال رسیدن را به ترتیب تجربه کنند. کنترل سر و گردن قبل از وارسی اندام تحتانی در راس این تکالیف وجود دارد.