به گزارش ایسنا، ماده 120 قانون کار صراحتا اعلام کرده است که اتباع بیگانه نمی‌توانند در ایران مشغول به کار شوند مگر آنکه دارای روادید ورود با حق کار مشخص بوده و مطابق قوانین و آیین‌نامه‌های مربوطه، پروانه کار دریافت کرده باشند.
به اعتقاد کارشناسان، حضور اتباع خارجی غیرمجاز در کشور صرفنظر از ابعاد امنیتی، ابعاد فرهنگی و اقتصادی هم دارد و می‌تواند تبعات و پیامدهای ناگواری به دنبال داشته باشد؛ بر همین اساس وزارت کار ساماندهی نیروهای کار مجاز را در اولویت قرار داده و با رصد اشتغال غیرمجاز اتباع بیگانه به اتباعی مجوز کار و پروانه فعالیت می‌دهد که حضورشان را در داخل کشور قانونی کرده و قابل شناسایی باشند.
طبق بند ج ماده 11 قانون تنظیم بخشی از درآمدهای دولت، هر کارفرمایی که به صورت غیرمجاز از نیروی کار خارجی استفاده کند یا در مشاغلی به جز شغل تعیین شده در پروانه کار اقدام کند، به 5 برابر حداقل دستمزد برای هر روز اشتغال جریمه می شود.
بر اساس مصوبه شورای عالی کار مبنی بر افزایش حقوق و دستمزد روزانه در سال 1404 به مبلغ 3 میلیون و 463 هزار و 656 ریال (346 هزار و 365 تومان)، کارفرمایان استفاده کننده از خدمات اتباع خارجی فاقد پروانه کار بابت هر روز اشتغال غیرمجاز معادل 5 برابر حداقل دستمزد روزانه به مبلغ یک میلیون و 731 هزار و 825 تومان جریمه خواهند شد که در صورت تکرار تخلف این میزان 2 برابر خواهد شد.
کارشناسان با هشدار نسبت به ورود غیر قانونی اتباع بیگانه به کشور به جهت اشغال فرصت‌های شغلی، گسترش بیکاری و پیامدهای سوء اجتماعی بر ضرورت برخورد جدی تر با اتباع غیرمجاز تأکید دارند.
در حال حاضر با توجه به آمار بالای فارغ التحصیلان بیکار و جوانان آماده کار لازم است در بحث جذب و به‌کارگیری نیرو، اولویت فرصت‌های شغلی با نیروهای بومی داخلی باشد و شایسته است کارفرمایان نیروی کار ایرانی را به اتباع غیرمجازی که حضور آنها در کشور غیرقانونی و دارای تبعات اجتماعی و امنیتی مخرب است، ترجیح دهند.
پیشتر مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان تهران با یادآوری مشکلاتی که اتباع غیر مجاز برای استان به وجود آورده‌اند، تاکید کرده بود که شهرداری‌ها تحت هیچ عنوان حق به کارگیری اتباع غیر مجاز را ندارند و درصورت مشاهده با جریمه‌های سنگین مواجه خواهند شد.
به گفته وی تبعات بهداشتی، اجتماعی و امنیتی تنها در شرایطی است که اتباع غیر مجاز به دلیل نبودن نظارت در سطح استان ایجاد کرده‌اند و چنانچه می‌خواهند در استان فعالیت کنند باید مجوزهای لازم را دریافت کنند.
به موجب ماده 181 قانون کار به کارگیری اتباع بیگانه فاقد مجوز کار در واحدهای کارگاهی ممنوع است و صراحتا اعلام شده کارفرمایانی که اتباع خارجی غیر مجاز و فاقد پروانه کار یا اتباعی که پروانه کار آنها منقضی شده را در کاری غیر از آنچه در پروانه کارشان ذکر شده است بپذیرند یا در مواردی که رابطه استخدامی تبعه بیگانه با کارفرما قطع می‌شود، مراتب را به وزارت کار اعلام نکنند، برابر قانون به مجازات حبس از 91 تا 180 روز محکوم می‌شوند.
