روزنامه جهان صنعت نوشت: بانک جهانی در گزارشی هشدار داد انتظار می‌رود رشد اقتصاد جهانی در سال جاری میلادی به‌طور چشمگیری کاهش یابد. دلیل این موضوع، سیاست‌های تجاری ترامپ عنوان شده که باعث اختلال در تجارت بین‌المللی و افزایش عدم قطعیت اقتصادی شده‌اند. این گزارش بر زیان‌هایی که جنگ تجاری آمریکا بر اقتصاد جهانی وارد کرده تاکید دارد.
با وجود چشم‌انداز ضعیف، بانک جهانی اعلام کرد که اقتصاد جهانی وارد رکود نخواهد شد. با این حال، تنش‌های تجاری زمینه‌ساز ضعیف‌ترین رشد اقتصادی از دهه 1960 تاکنون شده‌اند. توسعه اقتصادی در بسیاری از مناطق فقیر جهان عملا متوقف شده است. در گزارش چشم‌انداز اقتصادی جهانی بانک جهانی آمده است که رشد تولید جهانی از 8/2درصد در سال گذشته به 3/2درصد در سال 2025 کاهش خواهد یافت. این رقم پایین‌تر از پیش‌بینی 7/2درصدی ماه ژانویه است. ایندرمت گیل، اقتصاددان ارشد بانک جهانی، در این گزارش نوشت: «اقتصاد جهان بار دیگر با تلاطم روبه‌رو شده است. اگر اصلاح سریع مسیر رخ ندهد، آسیب به سطح زندگی مردم می‌تواند عمیق باشد.»
تعرفه‌های گسترده آمریکا و تاثیر آنها
ایالات متحده در سال جاری تعرفه 10درصدی عمومی بر واردات و تعرفه 50درصدی بر واردات فولاد و آلومینیوم اعمال کرده است. همچنین این کشور تهدید به اعمال تعرفه‌های متقابل بر ده‌ها شریک تجاری خود کرده و تعرفه واردات کالاهای چینی را ابتدا به 145درصد افزایش داده و سپس برای آغاز مذاکرات تجاری آن را کاهش داده است. این اقدامات باعث شده‌اند که میانگین نرخ تعرفه مؤثر در ایالات متحده به بالاترین سطح در یک قرن اخیر برسد.
همزمان با انتشار این پیش‌بینی‌های جدید، مقامات آمریکا و چین دومین روز گفت‌وگوهای تجاری خود را در لندن برگزار کردند. در ماه‌های اخیر، دو اقتصاد بزرگ جهان کنترل‌های صادراتی متقابلی اعمال کرده‌اند که دسترسی طرف مقابل را به طیف گسترده‌ای از کالاهای حیاتی برای فناوری پیشرفته و کاربردهای نظامی محدود می‌کند.
اگرچه ماه گذشته یک آتش‌بس موقت تجاری میان این دو کشور به دست آمد، اما نشانه‌هایی از فروپاشی آن دیده می‌شود. دور جدید مذاکرات با هدف جلوگیری از تشدید دوباره تنش‌های تجاری برگزار شده است.
تاثیر کاهش تعرفه‌ها بر رشد جهانی
بانک جهانی تخمین زده است که در صورت کاهش نرخ تعرفه‌های جهانی، رشد اقتصادی جهان در دو سال آینده به میزان 2/0درصد افزایش می‌یابد. این بانک همچنین معتقد است کشورهایی که بالاترین نرخ تعرفه را دارند، به‌ویژه کشورهای در حال توسعه، باید موانع تجاری خود را کاهش دهند تا رشد اقتصادی تقویت شود. آقای گیل تاکید کرد: «همکاری اقتصادی بهتر از هر جایگزین دیگری است برای همه طرف‌ها.»
رشد در کشورهای در حال توسعه و ضربه به اقتصاد آمریکا
به‌طور کلی، انتظار می‌رود رشد در بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه همچنان بیشتر از اقتصادهای پیشرفته باشد اما در کشورهای کم‌درآمد، رشد همچنان کند است و سرعت آن برای جبران خسارات اقتصادی ناشی از همه‌گیری و پیامدهای آن کافی نیست.
بزرگ‌ترین کاهش در پیش‌بینی‌های بانک جهانی از ماه ژانویه مربوط به ایالات متحده است، کشوری که آغازگر درگیری‌های تجاری بود. پیش‌بینی می‌شود رشد تولید آمریکا از 8/2درصد در سال 2024 به 4/1درصد در سال جاری کاهش یابد.
در گزارش بانک جهانی آمده است: «افزایش موانع تجاری، بالا رفتن عدم قطعیت و جهش در نوسانات بازارهای مالی باعث کاهش مصرف خصوصی، تجارت بین‌المللی و سرمایه‌گذاری خواهد شد.» همچنین اضافه شده که سرمایه‌گذاری احتمالا به دلیل عدم قطعیت بی‌سابقه، افزایش هزینه‌های تامین مالی و کاهش تقاضای داخلی و خارجی کاهش می‌یابد.
چشم‌انداز اقتصاد چین و افت صادرات
در چین نیز انتظار می‌رود رشد اقتصادی از 5درصد در سال 2024 به 5/4درصد در سال جاری کاهش یابد که مطابق با پیش‌بینی‌های قبلی است. بانک جهانی پیش‌بینی کرده که رشد صادرات چین به دلیل تعرفه‌های آمریکا کاهش خواهد یافت اما حمایت‌های مالی دولت چین به حفظ مصرف داخلی و سرمایه‌گذاری کمک خواهد کرد.
جنگ تجاری موجب تغییرات اساسی در جریان صادرات چین شده است. به‌طور خاص، صادرات به آمریکا به‌شدت کاهش یافته است. چین روز دوشنبه گزارش داد که میزان صادرات به آمریکا در ماه می نسبت به سال گذشته بیش از 34درصد کاهش یافته که شدیدترین افت از سال 2020 تاکنون است. کارشناسان می‌گویند که این کاهش ممکن است انگیزه چین برای ادامه مذاکرات تجاری در لندن را تقویت کرده باشد.
