فرادید| ماجرای کشف این گنج از سال 2019 آغاز شد؛ زمانی که حدود 150 سکه در همین محل یافت شد که جدیدترین آنها به سال 1455 میلادی برمیگشت. در دسامبر 2020، تیمی متشکل از باستانشناسان و داوطلبان «انجمن باستانشناسی مردمی» دوباره به این مکان بازگشتند و با استفاده از دستگاههای فلزیاب، موفق به کشف گنجینۀ اصلی در تپهای نزدیک محل اولیه شدند.
به گزارش فرادید؛ بررسیهای اولیه نشان میداد که سکهها در نزدیکی سطح زمین قرار دارند. به همین دلیل باستانشناسان گودالی به ابعاد حدود یک متر مربع حفر کردند. در این گودال، کوزهای سفالی یافت شد که سکهها داخل آن پنهان شده بود. اما بخش میانی این ظرف در اثر شخم زدن مزرعه آسیب دیده بود و تعدادی از سکهها جابجا شده بودند. نکته جالب اینکه آثار رد شخم هنوز بهوضوح روی کوزه و زمین باقی مانده بود و این به باستانشناسان کمک کرد تا مسیر حرکت سکههای پراکنده را دنبال کنند.
کوزه آنقدر آسیب دیده بود که نمیشد آن را بهصورت کامل حفظ کرد. به همین دلیل، سکهها و تکههای کوزه به موزه منتقل شدند تا در آنجا تمیز و بررسی شوند. کارشناسان موزه «فرنتسی» موفق به شمارش نزدیک به 7000 سکه نقره و 4 سکه طلا شدند. قدیمیترین سکه، یک دینار نقره مربوط به لوسیوس وروس امپراتور روم (بین سالهای 161 تا 169 میلادی) بود. همچنین چند سکه نقره امپراتوری از دورههای پایانی روم با ضرب آکویلیا در میان آنها دیده میشد.
سایر سکهها به دوره قرن پانزدهم میلادی مربوط میشوند؛ از جمله سکههایی که در دوران سلطنت «ماتیاس اول» (1458–1490)، «ولادیسلاوس دوم» (1490–1516) و «لویی دوم» (1516–1526) ضرب شدهاند. یکی از نمونههای خاص این مجموعه سکهای است که در دوره پاپی «پیوس دوم» (1458–1464) در واتیکان ضرب شده و یافتن آن در مجارستان بسیار نادر است.
چهار سکه طلا که مربوط به دوران سلطنت ماتیاس اول بودند، بهطور غافلگیرکنندهای توسط محافظان موزه کشف شدند؛ این سکهها پشت پارچهای که درون کوزه را پوشانده بود پنهان شده بودند.
برآورد ارزش این گنجینه در سال 1520 میلادی به اندازهای بوده که میشد با آن در همین منطقه هفت اسب خرید؛ این معادل قدرت خرید یک خودروی لوکس امروزی محسوب میشود. تازهترین سکه این مجموعه به همان سال تعلق دارد و این احتمال را تقویت میکند که این گنجینه در آستانهی جنگهای عثمانی (1526) که به مرگ لویی دوم انجامید، بهمنظور محافظت دفن شده باشد.
پس از مرگ پادشاه، درگیریهای داخلی میان اشرافزادگان مجارستان آغاز شد و کشور دچار بیثباتی شد؛ در چنین شرایطی، دفن دارایی در کوزه و پنهانکردن آن در زمین، تصمیمی هوشمندانه برای حفظ سرمایه محسوب میشد.