در حین در رفتگی مفصلی، این بافت ها پاره میشوند . دررفتگی شانه به دو نوع در رفتگی قدامی و خلفی تقسیم بندی میشود . دررفتگی قدامی وقتی است که سر استخوان بازو از حفره گلنوئید خارج شده و به طرف جلو حرکت میکند و در دررفتگی خلفی شانه، سر استخوان بازو به خلف یا عقب حفره گلنوئید جابه جا میشود . دررفتگی قدامی شانه بسیار رایج تر از دررفتگی خلفی است. شایع ترین علل دررفتگی مفصل شانه به زمین خوردن با کف دست یا بر روی شانه است.
شایع ترین نوع دررفتگی قدامی شانه حالتی است که در آن کپسول مفصل شانه در قسمت جلویی پاره شده و سر استخوان بازو از آن بیرون می آید . سر به زیر زائده کوراکوئید رفته و به همین علل گاهی به آن دررفتگی زیر کوراکوئیدی یا ساب کوراکوئید Subcoracoid dislocation میگویند . در دررفتگی خلفی، ضربه بطور مستقیم به جلوی شانه وارد شده و سر استخوان بازو را به خلف گلنوئید هل میدهد .
علایم و نشانه ها
علایم اصلی در رفتگی شانه در اشخاص مختلف به شرح زیر میباشد :
• درد شانه و بازو که با حرکت دادن بازو تشدید میشود
• ایجاد برامدگی در جلو یا پشت شانه آسیب دیده
• ایجاد ظاهر متفاوت برای شانه ها
• قرمزی و ورم در محل شانه آسیب دیده
• اسپاسم عضله( حرکت یک باره عضله) در محل شانه آسیب دیده
• ضعف، بی حسی، یا احساس سوزش در شانه و بازوی آسیب دیده
بعد از یک دوره بی حرکت نگاه داشتن مفصل شانه، میتوان به تدریج آغاز به حرکت دادن شانه و انجام تمریناتی برای افزایش بازه ی حرکت بدون درد مفصل، انجام داد.
ورزش و حرکات اصلاحی برای در رفتگی شانه
تمرین ها و حرکات اصلاحی زیر بطور معمول برای بیمارانی تجویز میشود که دچار دررفتگی کتف شده اند. قبل از آغاز استفاده از این حرکت ها لازم هست در مورد مناسب بودن آن ها برای خویش با متخصص فیزیوتراپی صحبت نمایید.
تکنیسین فیزیوتراپی میتواند به شما مشاوره لازم را در زمینه مناسب بودن زمان آغاز تمرینات و حرکات اصلاحی ارائه کند و کم کم برای شما از تمرینات متوسط و پیشرفته استفاده نماید. بعنوان یک قاعده عمومی، زمانی که حرکت های اصلاحی پیشرفت نموده و جدّی تر میشوند ، نباید علایم بیماری از جمله درد، در شخص افزایش پیدا کند. در غیر اینصورت نباید از تمرین موردنظر استفاده کرد. تمرینات قابل استفاده برای فیزیوتراپی پس از دررفتگی شانه به شرح زیر هستند:
خم کردن شانه
در حالت نشسته قرار بگیرید. بازوی آسیب دیده خویش را با دست دیگر از زیر ارنج بگیرید. به آرامی به جلو خم شوید. بازوی خود را تا زمانی که درد به شما اجازه میدهد به طرف بالا و پائین حرکت دهید.
حرکت پروانه شانه
در حالت نشسته قرار بگیرید. بازوی آسیب دیده خود را با دست دیگر از زیر ارنج بگیرید. به آرامی به جلو خم شوید. بازوی آسیب دیده خود را تا زمانی که درد به شما اجازه میدهد به دو طرف حرکت دهید.
چرخش شانه به پهلو
در حالت نشسته قرار بگیرید. ارنج خویش را به دو طرف بدن چسبانده و مچ دست آسیب دیده ( دستی که دچار دررفتگی شانه شده است) را با دست دیگر بگیرید. به آرامی دست خویش را در حالت زاویه 90 درجه نسبت به بدن خود حرکت دهید. بیشتر از این دست خود را حرکت ندهید و بعد از این حرکت به وضعیت عادی باز گردید.
خم کردن شانه
در حالت ایستاده روبروی یک دیوار قرار بگیرید. سعی کنید مشت خویش را به سمت دیوار فشار دهید.
انبساط شانه
در حالت ایستاده به صورتی قرار بگیرید که پشت شما به یک دیوار باشد. سعی کنید ارنج خویش را از پشت به سمت دیوار فشار دهید.
حرکت دور کردن شانه
در حالت ایستاده به صورتی قرار بگیرید که سطح خارجی بازوی آسیب دیده شما به دیوار باشد. سعی کنید کل بازوی خویش را به طرف دیوار فشار داده و حرکت دهید.
حرکت جمع کردن شانه
در حالت ایستاده به صورتی قرار بگیرید که یک حلقه دستمال دستشویی زیر بازوی آسیب دیده شما قرار داشته باشد. سعی کنید کل بازوی خویش را به اطراف حرکت دهید.
چرخش خارجی
در حالت ایستاده روبروی دیوار قرار گرفته و سطح خارجی دست خویش را بر روی دیوار یا یک در نیمه باز قرار دهید . سعی کنید دست خود را به سمت خارج حرکت دهید و در این حالت نباید ارنج از پهلوی شما جدا شود.
چرخش داخلی
در حالت ایستاده به صورتی قرار بگیرید که داخل دست آسیب دیده شما به یک دیوار یا در نیمه باز باشد. سعی کنید دست خویش را به سمت داخل حرکت دهید. در این حالت نباید ارنج از پهلوی شما جدا شود.
چه ورزش هایی برای کاهش درد و تورم شانه دررفته مؤثر هستند؟
بعضی ورزش ها برای دررفتگی شانه عبارتند از:
تمرین های پاندولی
پاندولیاین تمرین را با خم شدن به طرف جلو و تکیه کردن روی یک میز یا نیمکت با دست سالم خویش، آغاز کنید.
کمر خویش را صاف و شانه را شل نگه دارید. به آرامی دست آسیب دیده خویش را به طرف جلو و عقب نوسان دهید، تا جایی که این تمرین شدنی بوده و سبب افزایش علایم نشود. 10 دفعه تکرار کنید. تمرین نوسان دادن دست خویش را از پهلو به پهلو تکرار کنید؛ تا جایی که این تمرین امکان پذیر بوده و سبب افزایش علایم نشود.
چرخش های پاندولی
چرخش های پاندولیاین تمرین را با خمیدن به طرف جلو و تکیه کردن روی یک میز یا نیمکت با دست سالم خویش، آغاز کنید.
کمر خویش را صاف و شانه را شل نگه دارید. به آرامی دست آسیب دیده خویش را بصورت یک حلقه در جهت عقربه های ساعت بچرخانید، تا جایی که این تمرین ممکن بوده و سبب افزایش علایم نشود.
تمرین چرخش دست خویش را در جهت خلاف عقربه های ساعت تکرار کنید. 10 دفعه در هر جهت تکرار کنید، در صورتی که علایم افزایش نیابند.
فشار دادن تیغه شانه
فشار دادن تیغه شانه این تمرین را در حالت ایستاده یا نشسته با کمر صاف آغاز کنید. چانه شما باید کمی توکشیده شده و شانه های شما باید اندکی به طرف عقب خم شوند. به آرامی تیغه های شانه خویش را بهم بفشارید تا جایی که ممکن بوده و در صورتی که سبب ایجاد یا افزایش علایم نشود. برای 5 ثانیه نگه دارید و در صورتی که تمرین بدون درد باشد، 10 دفعه تکرار کنید.
گردآوری: بخش ورزشی ستاره آبی
